تربیت شنیداری

تربیت شنوایی از مجموعه فعالیتهایی است که در این مرکز برای کودکان کم شنوای استفاده کننده از روش شنیداری شفاهی ارائه می گردد.

منظور از تربیت شنوایی یاری رساندن به فرد دچار کمبود شنوایی است تا بتواند برای ارتباط زبانی از شنوایی خود حداکثر استفاده را ببرد در این خصوص توجه به میزان باقیمانده شنوایی و سن از دست دادن شنوایی، دارای اهمیت خاصی است.

تربیت شنوایی برای تمام افراد اعم از بزرگسالان و کودکان کم شنوا با درجات مختلف کم شنوایی استفاده کننده از روش شنیداری شفاهی لازم و مهم است حتی در مواردی که کم شنوایی در حد عمیق باشد باید دقت کافی در فرد کم شنوا ایجاد نمود تا باقیمانده شنوایی اش وی را با دنیای بیرون مرتبط سازد و حداقل اینکه هشدارها و علامتهای مهم شنیداری برایش معنی دار گردد و با این تصور و دیدی که نسبت به محیط پیدا می کند می تواند داده ها و اطلاعات خود را روز به روز گسترش دهد.

عادت خوب شنیدن را نمی توان به ساعات مدرسه و در کلاس درس یا ساعات تربیت شنیداری منحصر نمود بلکه باید این عادت در تمام ساعات روز، هفته و سال تداوم پیدا کند. باید در نظر داشته باشیم که مهمترین عامل در موفقیت برنامه تربیت شنوایی مصمم بودن و داشتن اشتیاق و همکاری کودک و والدین و درمانگر است در برنامه تربیت شنوایی تشویق به دنبال هر موفقیت ضروری و لازم است، همکاری متقابل والدین و درمانگر در اجرای برنامه تربیت شنوایی بسیار مهم است، در برنامه تربیت شنوایی باید به تفاوت های فردی در هر کودک و هر خانواده توجه کافی مبذول داشته و بدانیم که هر کودک و هر خانواده مسایل، نیازها و استعدادهای مخصوص به خود را دارد. بنابراین نمی توان از یک برنامه کلیشه ای برای همه کودکانی و یا والدین استفاده کرد باید توانایی های کودک سنجیده شود و برای آن برنامه ریزی شود. درمانگر باید در هر جلسه حداقل 5 دقیقه را به والدین اختصاص دهد و در برنامه آن روز صحبت و مشاوره نماید و از آنان خواسته شود که برخی از فعالیتهای مورد نظر را در منزل با کودک تمرین کنند. جلسات آموزشی باید پرتلاش و متنوع باشد تا از خستگی و سرخوردگی کودک جلوگیری شود.

در انجام تمرینات تاکید بر تقویت حساسیت شنوایی است در هر جلسه ابتدا سمعک باید کنترل شود و از سلامت آن اطمینان حاصل گردد. جلسات تربیت شنیداری باید دارای یک زمان معین بوده که حداقل آن 20 دقیقه و حداکثر آن 50 دقیقه است.

اطلاعات مورد نیاز پیش از تربیت شنیداری

1-تعیین میزان شنوایی

2-سن وقوع کم شنوایی

3-تعیین سطح توانایی کودک

4-سابقه اقدامات درمانی برای کودک

5-سایر مشکلات جسمی و روانی همراه

مراحل تربیت شنیداری:

1-کشف و توجه به صدا: چنانچه فرد نسبت به صدا بی تفاوت باشد، قادر به تشخیص و درک آن نخواهد بود. کشف صدا به معنای آگاهی از وجود آن است و زمانی صورت می گیرد که یک صدا در محدوده شنوایی انسان قرار گیرد.

2-تمایز اصوات: حس شنوایی با توجه به خصوصیات فیزیکی متفاوت اصوات، پیامهای عصبی مختلفی را تولید می کند که فرد را قادر به تمیز بین اصوات می کند.

3-شناسایی: تشخیص اصوات از یکدیگر به نحوی که فرد هر یک را کاملا درک کرده باشد.

تفاوت این مرحله با تمایز، در طی تمایز فرد تنها باید مابین اصوات متشابه و متفاوت فرق بگذارد اما در شناسایی فرد علاوه بر تفاوت گذاری باید هر یک از آنها را به صورت جداگانه درک و آنچه را که شنیده بوسیله تکرار یا اشاره به آن مشخص کند.

4-درک مطلب: در درک مطلب معنا و مفهوم کلام مدنظر می باشد باید مشخص گردد هدف از صدای ایجاد شده مخصوصا در اصوات گفتاری چه بوده است فرد باید مجموعه ای از کلمات را در کنار یکدیگر گذاشته و یک درک کلی از آنها به دست آورد.

اهداف تربیت شنیداری:

1-سرعت بخشیدن به روند زبان آموزی

2-کمک به درک شنیداری گفتار

3-استفاده صحیح از کلمات در نوشتن، دستور زبان و نحو

4-تشخیص اجزاء زنجیره ای و زبر زنجیری گفتار

5-به کارگیری شنوایی و بینایی به طور همزمان جهت برقراری ارتباط

6-بالا بردن مهارتهای ارتباطی و اعتماد به نفس

7-بالا بردن ذخیره لغات کودک

8-بالا بردن ظرفیت تولید گفتار

عوامل موثر در روند تربیت شنوایی

1-همکاری فرد کم شنوا

2-همکاری والدین درصورتی که فرد دچار آسیب کودک باشد.

3-سن شروع آموزش تربیت شنوایی

4-میزان افت شنوایی

5-تجربه شنیداری (مدت زمان استفاده از سمعک)

6-آموزشهای قبلی

7-سن شروع کاهش شنوایی

8-سن کودک

9-وجود معلولیتهای دیگر